Vooropgesteld dat ieder kind anders is zijn er een aantal dingen die kunnen helpen bij het kiezen van een school die aansluit bij de behoeften van hoog- en meerbegaafde kinderen. Scholen zijn helaas gebonden door budget en regels, de perfecte school bestaat niet maar deze vragen en ervaringstips kunnen wel helpen om een indicatie te krijgen welke scholen beter aansluiten bij de behoeften van je kind.

• Alleen een vraaggesprek in de wandelgangen of telefonisch is niet voldoende, het is belangrijk om echt de school in te gaan om de sfeer te proeven en tijd te vragen voor een persoonlijk gesprek. Als men niet openstaat voor een gesprek zegt dat natuurlijk ook al veel.
• Wat is de kennis binnen school over hoogbegaafdheid? Belangrijk is dat men weet dat hoogbegaafdheid niet alleen een IQ-verhaal is maar dat deze kinderen anders leren en anders zijn (zie kenmerken elders op deze website). Hebben alle/de meeste leerkrachten een bepaalde basiskennis, is er een specialist binnen school, hoe wordt met bovenschoolse specialisten samengewerkt, en met externe specialisten?
• Voor alle vragen geldt dat het goed is om naar ervaringen te vragen, leeft het echt of staat het alleen ergens op papier? Als de leerkracht dit niet kan vertellen vraag dan wie dit wel kan vertellen.
• Is er een handelingsplan voor hoogbegaafde kinderen? Een handelingsplan omvat naast signalering stappen zoals a) compacten, verrijken en versnellen in de klas b) contact met gelijkstemden (peergrouping) zoals b.v. een plusklas en c) (helaas is dit vaak om financiële redenen niet mogelijk) fulltime hoog-/meerbegaafdenonderwijs.
• Wat zijn de ervaringen van de school met het handelingsplan? Hoe lang bestaat het plan al, in welke leerjaren wordt het toegepast, wat is het curriculum van de plusklas, hoeveel uren beslaat de plusklas, welke materialen zijn op school aanwezig en worden deze op dit moment ook gebruikt? Wordt de lesstof in context aangeboden (d.w.z. wordt er rekening gehouden met de manier van denken in verbanden) waarbij leerdoel en niet activiteit centraal staat?
• Heeft het kind eigen verantwoordelijkheid (onder begeleiding) voor het leerproces? Is er aandacht voor de relatie tussen leerkracht en leerling?
• Wat wordt er buiten de plusklas in de vaste klas aangeboden, wordt gelet of de leerling een goede leerstrategie toepast en wordt geen overbodige herhaling aangeboden? Is duidelijk dat aanbod op niveau geen beloning is maar de gewone lesstof? Beloning is bijvoorbeeld mogen lezen (of iets anders wat het kind leuk vindt) als iets af is.
• Als er speciaal aanbod is zoals een plusklas is dit dan structureel geregeld? Wie geeft dat aanbod? De ervaring leert dat dit aanbod vaak staat of valt met één betrokken ouder of leerkracht, als deze om wat voor reden dan ook wegvalt valt het aanbod ook weg. Dus belangrijk dat dit is ondervangen.
• Wordt er bij de intake van nieuwe leerlingen een signaleringslijst voor hoogbegaafdheid ingevuld?
• Wat wordt er binnenschools aangeboden, wat wordt er bovenschools aangeboden.
• Het blijkt dat je in de eerste 4 weken van de kleuterklas het meest kunt herkennen van de kenmerken van hoogbegaafdheid in een kind, daarna hebben de meeste kinderen zich al aangepast! De kleuterjuffen zijn dus belangrijk in de signalering. Vraag ook na wat er
• vervolgens wordt gedaan als kenmerken van hoogbegaafdheid worden gesignaleerd (handelingsplan).
• Staan alle leerkrachten op één lijn? Hoe is de overdracht als een kind naar een andere leerkracht gaat, bij (langdurige) invalkrachten.
• Hoeveel hoogbegaafde kinderen zijn er op school? Dit geeft een indicatie of er actief met signalering en handelingsplan wordt gewerkt.
• Is de school open naar ouders? Zeker bij hoogbegaafde kinderen is het belangrijk dat school en ouders samenwerken, staan leerkrachten open voor feedback en meedenken?
• Wordt gesproken over problemen of over mogelijkheden? Wordt er gesproken over of mèt leerlingen? Is er sprake van flexibiliteit?
• Tenslotte, als ouder ken je je eigen kind het beste, een keus is persoonlijk. Voor ieder zullen andere afwegingen gelden en verschillende aspecten doorslaggevend zijn. Praten met ouders met kinderen die al langer op school zitten kan je ook op ideeën brengen wat je nog zou willen vragen. Succes!